Ubieranie choinki, pierwsza gwiazdka, sianko pod obrusem.. Skąd wzięły się bożonarodzeniowe tradycje i co symbolizują?

Grudzień to czas intensywnych przygotowań do zbliżających się Świąt Bożego Narodzenia. Listy zakupów stale się wydłużają, trwa nerwowe mycie okien i sprzątanie mieszkań, a pomysły na prezenty wciąż się zmieniają. To wszystko to tylko niewielka część świątecznej atmosfery. Reszta tworzona jest przez wieloletnie tradycje, które wynosimy z domów rodzinnych. Od pokoleń łączymy tradycje chrześcijańskie z pogańskimi zwyczajami, a także mieszamy różne kultury. To wszystko jednak tworzy magię świąt i daje nam radość. Jakie są najpiękniejsze polskie tradycje bożonarodzeniowe?

Ubieranie choinki

Przygotowania świąteczne zaczynamy od ubierania choinki – to tradycja, bez której ciężko wyobrazić sobie Boże Narodzenie. Chociaż zwyczaj ten przywędrował do Polski na przełonie XVIII i XIX wieku z Niemiec, jest obecnie chyba naszym ulubionym elementem świąt. Jak widać, ubieranie choinki z powodzeniem przyjęło się w polskich domach – każdy ma swój styl i swój sposób na jej dekorację. Obecnie przyjmuje się, że bożonarodzeniowe drzewko jest symbolem nowego życia i odradzania się. W pogańskiej tradycji miało ono odstraszać złe duchy i przynosić szczęście oraz dostatek.

 

Pierwsza gwiazdka

Jednym z ważniejszych elementów polskich Świąt Bożego Narodzenia jest oczywiście kolacja wigilijna, podczas której oczekuje się narodzin Chrystusa. Według jednej z tradycji, do wigilijnej wieczerzy możemy usiąść dopiero gdy na niebie pojawi się pierwsza gwiazdka. Zwykle wypatrywanie gwiazdki powierza się dzieciom by odwrócić ich uwagę od krzątaniny przy świątecznym stole. Gwiazdka jest oczywiście nawiązaniem do Gwiazdy Betlejemskiej, która prowadziła Trzech Króli do miejsca narodzin Jezusa.

Dzielenie się opłatkiem

Kolację wigilijną tradycyjnie rozpoczynamy od przełamania się z naszymi bliskimi opłatkiem. Ta czynność ma symbolizować wzajemne poświęcenie się dla siebie i chęć dzielenia się z innymi swoim życiem. Właśnie dlatego składamy sobie najlepsze życzenia – pomyślności, sukcesów i radości. Gest dzielenia się opłatkiem zbliża do siebie pokolenia, członków rodziny i pokazuje, że jesteśmy w stanie się zjednoczyć. To najważniejszy moment wigilii Bożego Narodzenia.

12 wigilijnych potraw

Istnieje tradycja, która nakazuje by na wigilijnym stole znalazło się 12 potraw. Kiedyś wigilijne menu było ułożone tak, by w daniach uwzględnione zostały wszystkie płody rolne i leśne z całego roku. Obecnie do najczęstszych potraw wigilijnych należy barszcz czerwony, zupa grzybowa, pierogi, kapusta z grzybami lub z grochem, kluski z makiem, kutia i różnego rodzaju ryby. Spróbowanie każdej z potraw ma być gwarancją szczęścia w nadchodzącym roku. Każda z potraw wigilijnych ma swoją własną symbolikę. Ryby mają zapewnić zdrowie i dostatek, grzyby szczęście, miód miłość i długie życie. Według tradycji, przynajmniej jedna potrawa powinna zawierać mak, tak by w przyszłym roku zapewnić sobie pomyślność i bogactwo.

Puste nakrycie przy stole

Puste miejsce przy wigilijnym stole jest jedną z piękniejszych polskich tradycji świątecznych. Dodatkowe nakrycie jest przeznaczone dla niezapowiedzianego gościa, który może pojawić się tej nocy. Ma być ono wyrazem pamięci o naszych bliskich, którzy nie mogą być z nami obecni tego dnia. Może ono być także postawione jako wspomnienie o członku rodziny, który zmarł.